مربای بالنگ، با عطر و طعم بی‌نظیرش، یکی از خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین مرباها در سفره ایرانی است. اما راز تهیه یک مربای بالنگ عالی، بدون تلخی و با بافتی شفاف و درخشان، در استفاده صحیح از آهک نهفته است. در این مقاله جامع از سایت ایرانی پخت، به شما طرز تهیه مربای بالنگ با آهک را به گونه‌ای آموزش می‌دهیم که نتیجه‌ای بی‌نظیر و به یاد ماندنی داشته باشید. پس با ما همراه باشید تا فوت و فن‌های این مربای دلنشین را کشف کنید.
مواد لازم برای تهیه مربای بالنگ با آهک
| ماده اولیه | مقدار |
|---|---|
| بالنگ | ۱ کیلوگرم |
| شکر | ۱ کیلوگرم (قابل تنظیم) |
| آب | ۴ تا ۵ پیمانه |
| آهک خوراکی (آب ندیده) | ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری |
| آب سرد | مقدار لازم برای خیساندن آهک |
| گلاب | ۱/۴ پیمانه |
| هل یا وانیل | به میزان لازم |
| جوهر لیمو | ۱/۴ قاشق چای‌خوری |
مراحل گام به گام طرز تهیه مربای بالنگ با آهک
حالا که با مواد لازم آشنا شدید، به سراغ مراحل پخت می‌رویم. این مراحل را با دقت دنبال کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
۱. آماده سازی بالنگ
- شستشو و پوست کندن: ابتدا بالنگ‌ها را به خوبی بشویید. سپس با دقت پوست زرد و نازک بالنگ را جدا کنید. مواظب باشید که به قسمت سفید رنگ زیر پوست آسیب نرسد.
- جدا کردن گوشت بالنگ: بالنگ را از طول نصف کنید و سپس با چاقو، قسمت گوشتی سفید رنگ آن را از مغز و قسمت‌های دانه دار جدا کنید. قسمت سفید رنگ بالنگ همان بخشی است که برای تهیه مربا استفاده می‌شود.
- برش زدن: گوشت بالنگ را به قطعات دلخواه برش بزنید. می‌توانید آن را به صورت خلالی، مکعبی یا حتی قالب زده برش دهید. مهم این است که قطعات خیلی کوچک نباشند تا در طی پخت له نشوند.
۲. مرحله آهک‌پاشی (راز شفافیت مربا)
- تهیه محلول آهک: در یک ظرف بزرگ، آهک خوراکی را با ۳ تا ۴ لیوان آب سرد مخلوط کنید و هم بزنید. اجازه دهید آهک ته‌نشین شود و آب آن شفاف شود. فقط از آب روی آهک استفاده کنید و رسوب آن را دور بریزید.
- خیساندن بالنگ در آب آهک: قطعات بالنگ را به آرامی در آب شفاف آهک بریزید. دقت کنید که تمام بالنگ‌ها زیر آب آهک قرار بگیرند. اجازه دهید بالنگ‌ها حداقل ۶ تا ۸ ساعت (و حتی بهتر است یک شب کامل) در آب آهک بمانند. این مرحله برای سفت شدن بافت بالنگ و از بین بردن تلخی آن حیاتی است.
- آبکشی و شستشوی کامل: پس از سپری شدن زمان لازم، بالنگ‌ها را از آب آهک خارج کرده و زیر آب سرد فراوان و روان به مدت طولانی (حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه) بشویید. این شستشو باید با دقت انجام شود تا هیچ اثری از آهک روی بالنگ باقی نماند. می‌توانید چند بار آب بالنگ‌ها را عوض کرده و بگذارید برای مدت کوتاهی در آب تمیز بمانند و سپس دوباره آبکشی کنید.
۳. مرحله رفع تلخی اولیه (جوشاندن)
- جوشاندن بالنگ: بالنگ‌های شسته‌شده را در یک قابلمه مناسب ریخته و آب به اندازه کافی روی آن بریزید تا سطح بالنگ‌ها را بپوشاند. قابلمه را روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. پس از جوش آمدن، حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه بگذارید بجوشد تا تلخی احتمالی باقی‌مانده از بین برود.
- آبکشی مجدد: بالنگ‌ها را آبکش کنید و یک بار دیگر با آب سرد بشویید. این کار را می‌توانید ۱ تا ۲ بار دیگر تکرار کنید تا مطمئن شوید تلخی بالنگ کاملاً از بین رفته است. (تعداد دفعات جوشاندن بستگی به تلخی بالنگ دارد.)
۴. تهیه شربت و پخت نهایی
- تهیه شربت: در یک قابلمه بزرگ و تمیز، شکر و ۴ تا ۵ پیمانه آب را بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. هم بزنید تا شکر کاملاً حل شود و شربت به جوش آید.
- اضافه کردن بالنگ: بالنگ‌های آبکش شده را به آرامی به شربت در حال جوش اضافه کنید.
- پخت مربا: حرارت را ملایم کنید و اجازه دهید مربا به آرامی بجوشد و قوام پیدا کند. در طول پخت، کف‌های روی مربا را با ملاقه جمع کنید و دور بریزید.
- افزودنی‌ها: در ۱۰ دقیقه پایانی پخت، گلاب، هل یا وانیل (در صورت تمایل) و جوهر لیمو را اضافه کنید. جوهر لیمو به شفافیت مربا کمک کرده و از شکرک زدن آن جلوگیری می‌کند.
- قوام مربا: مربا زمانی آماده است که شربت آن غلیظ و کش‌دار شود. برای تست قوام، یک قاشق از شربت را برداشته و اجازه دهید کمی خنک شود. اگر بین دو انگشت کش‌دار بود، مربا به قوام رسیده است.
۵. مرحله خنک کردن و نگهداری
- خنک کردن: پس از اینکه مربا به قوام دلخواه رسید، حرارت را خاموش کنید و اجازه دهید مربا در همان قابلمه کاملاً خنک شود.
- بسته‌بندی: پس از خنک شدن کامل، مربا را در شیشه‌های تمیز و استریل شده بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
نکات کلیدی برای تهیه مربای بالنگ عالی
- انتخاب بالنگ: همیشه از بالنگ‌های تازه و سالم استفاده کنید. بالنگ‌های کهنه یا آسیب‌دیده ممکن است تلخی بیشتری داشته باشند یا به خوبی سفت نشوند.
- آهک خوراکی: حتماً از آهک خوراکی (آهک آب ندیده یا پودر کلسیم هیدروکسید) استفاده کنید. آهک صنعتی برای مصرف خوراکی مناسب نیست.
- شستشوی دقیق: مرحله شستشو پس از خیساندن در آهک بسیار مهم است. هرگونه باقی‌مانده آهک می‌تواند طعم مربا را نامطلوب کند.
- حرارت ملایم: مربا را با حرارت ملایم بپزید. پخت با حرارت بالا باعث له شدن بالنگ و عدم شفافیت شربت می‌شود.
- زمان پخت: زمان پخت مربا بسته به نوع بالنگ و حرارت می‌تواند متفاوت باشد. صبور باشید و اجازه دهید مربا به آرامی به قوام برسد.
- ماندگاری: مربای بالنگ خانگی در صورت نگهداری صحیح در یخچال تا چند ماه قابل استفاده است.
چرا از آهک در تهیه مربای بالنگ استفاده می‌کنیم؟
حتماً برایتان سوال پیش آمده که چرا باید در تهیه مربا از آهک استفاده کرد؟ دلیل اصلی استفاده از آهک (کلسیم هیدروکسید) در تهیه مربای بالنگ، و همچنین برخی دیگر از مرباها مانند کدو و بادمجان، برای از بین بردن تلخی میوه و ایجاد بافتی سفت و شفاف در آن است. آهک با تشکیل پیوندهای کلسیمی، باعث حفظ شکل میوه در طی فرآیند پخت شده و از له شدن آن جلوگیری می‌کند. همچنین، این عمل به خروج شیره تلخ میوه کمک کرده و در نهایت مربایی با رنگ شفاف و طعم دلپذیر به شما می‌دهد.
نتیجه‌گیری
طرز تهیه مربای بالنگ با آهک شاید در نگاه اول کمی پیچیده به نظر برسد، اما با رعایت نکات و مراحل ذکر شده در این مقاله، می‌توانید به راحتی یک مربای خانگی بی‌نظیر، بافتی شفاف و درخشان، و طعمی فراموش‌نشدنی تهیه کنید که همه را شگفت‌زده کند. عطر دلنشین بالنگ در کنار شربت شیرین و بالنگ‌های سفت و بلوری، حاصل دقت و صبوری شما در این فرآیند است. این مربا نه تنها یک دسر عالی برای صبحانه یا عصرانه است، بلکه می‌تواند زینت‌بخش هر سفره‌ای باشد. نوش جان! اگر حاضرید تا یک مربای خوشمزه دیگر را خودتان درست کنید، مقاله طرز تهیه مربای توت فرنگی را حتما بخوانید!
